Bir Psikoloğun Merakıyla Başlıyorum
Düşünün; bir gün oturmuşsunuz ve kendinize şu soruyu yöneltiyorsunuz: “Ben buradayım… Peki ya çevremdeki insanlar, şehrim, kenti oluşturuyor mu?” İşte tam bu merakla, ben bir psikolog olarak, Kahramanmaraş’ın — bazen kısaca “K Maraş” diye anılan — nüfusunu, sadece bir sayı olarak değil, bilişsel, duygusal ve sosyal psikolojinin prizmasından çözümlemek istiyorum. Çünkü bir kentin nüfusu yalnızca “kaç kişi” anlamına gelmez; o insanların zihinsel dünyaları, duygusal çalkantıları ve birbirleriyle kurdukları sosyal bağlar da içerir. Şimdi gelin, bu şehrin nüfusuna bakarken içsel dünyalarımızla nasıl bir ilişki kurduğumuza birlikte bakalım.
Kahramanmaraş’ın Nüfusu Ne Kadar?
2024 yılı itibarıyla Kahramanmaraş’ın nüfusu yaklaşık 1.134.105 kişi olarak açıklanmıştır. ([Nüfusu][1]) Bu sayının içinde 577.711 erkek, 556.394 kadın bulunuyor. ([Nüfusune][2]) Bu rakamlar, şehirde yaşayanların toplam sayısını verir ama şehrin psikolojik haritasını çıkarmaz—işte o noktada devreye bilişsel, duygusal ve sosyal katmanlar girer.
Bilişsel Perspektif: Sayıların Ötesinde Ne Düşünüyoruz?
Bu nüfus rakamı, bir birey olarak sizin algınızda nasıl yer alıyor? Örneğin “Bir milyonun üzerinde insan yaşıyor bu kentte” dediğimizde zihnimizde ne canlanır? Kalabalık mı, hareketli mi, yoksa yalnızlık mı? Bilişsel psikolojide algı, sayıların ötesinde anlam kazanır. Bir kenti “insanlarla dolu” olarak düşünmek, güven hissi doğurabileceği gibi, “kalabalık” algısıyla anksiyete de yaratabilir. Kahramanmaraş’ın 1.134.105 kişilik nüfusu, bireysel zihinlerde bu ikilemi barındırabilir.
Ayrıca, bu sayıyı bölgede doğup başka yerlere göç edenlerle birlikte düşündüğümüzde, zihnimizde “evim burası mı?” sorusu belirebilir. Çünkü kaynaklara göre Kahramanmaraş doğumlu olup farklı şehirlerde yaşayanların sayısı oldukça yüksek. ([Haber46][3]) Böyle bir durum, “aidiyet” kavramını sarsabilir: Bilişsel olarak “ben buraya ait miyim?” sorusu iç dünyamızda yankı bulabilir.
Duygusal Perspektif: Nüfus ve İçsel Yansımalar
Bu rakamlarla yüzleşirken, duygusal bir boyut da devreye girer. Bir kentin nüfusu arttığında – ya da değiştiğinde – sizde bir güven duygusu olabilir: “şehrim büyüyor” ya da “burada önemli bir topluluk var” gibi. Kahramanmaraş nüfusunda artış olduğu haberlerinde bu duygular yansıyor. ([Kanal46 – Son Dakika Maraş Haberleri][4]) Öte yandan, şehirde yaşayan ama “şehir dışı göç eden akrabalar” ya da “çocuklar başka illere gitti” gibi durumlar duygusal bir boşluk ya da kayıp hissi yaratabilir.
Bu duygular bireysel düzeyde de ortaya çıkar: Belki siz de bir şehirde yaşarken “bu kalabalığın içinde yalnız mıyım?” diyorsunuzdur. Kahramanmaraş gibi nüfusu bir milyonu aşkın bir şehirde, bu yalnızlık duygusu – tersine – “beni kim tanıyor?” sorusuna yol açabilir. Duygusal psikolojide bu, bağlantı kurma arzusu ve belki de yabancılaşma hissiyle ilişkilidir.
Sosyal Perspektif: Toplum, Göç ve Bağ Kurma
Sosyal psikoloji açısından nüfus rakamı, toplumsal ilişkilerin yoğunluğu ve çeşitliliğinin bir göstergesi olabilir. Kahramanmaraş’ın nüfusu >1 milyon düzeyinde olması, şehrin sosyal ağlarının geniş olduğunu; fakat genişlik arttıkça “yüz yüze bağlantıların niteliği” konusunda da soru işaretler olabileceğini gösterir.
Dahası, şehir dışına göç edenler ya da başka şehirlerden gelenler, sosyal bağları yeniden kurma ihtiyaçlarını doğurur. Kahramanmaraş doğumlu olup şehir dışında yaşayanların çokluğu, “bırakılan ev”, “uzak akraba”, “şehir dışında dostlar” gibi sosyal gerçekleri doğuruyor. ([Haber46][3]) Toplumsal dönüşüm bu noktada devreye girer: Göç edenler, geride kalanlar, yeni gelenler birbirleriyle nasıl ilişki kuracak? Sosyal psikoloji bu ilişkilerin dinamiğini anlamaya çalışır.
Okuyucuya Bir Davet: Kendi İçsel Deneyiminizle Yüzleşin
Şimdi ben siz okuyucuya bir çağrıda bulunmak isterim: Bu yazıyı okuduktan sonra bir an durun ve şu soruyu kendinize sorun: “Ben şehirde yaşıyorum; bu rakamların içinde yer alan ‘ben’ kimim?” Belki Kahramanmaraş veya başka bir şehirde yaşıyorsunuz. Bu şehirdeki nüfus rakamı, sizin için bir harf mi, bir yüz mü, yoksa sadece bir sayı mi? Duygusal olarak hissediyor musunuz “kalabalığın içinde yalnızlık”, sosyal olarak mı “bağ kuramamışlık”, bilişsel olarak mı “anonimleşme” hissi?
Eğer cevabınız “evet” ise, demek ki toplumsal büyük yapı ile bireysel iç dünya arasında bir gerilim yaşıyorsunuz. Bu durumda şunu düşünebilirsiniz: “Ben bu nüfusun içinde fark edilir miyim? Bağ kurabilir miyim? Köklerimi bulabilir miyim?” Bu sorular, şehirlerin nüfus istatistiklerinden çok daha öteye gider; çünkü her birey bir “dünyadır”.
Sonuç Olarak
Kahramanmaraş’ın nüfusu yaklaşık 1.134.105 kişidir. Ancak bu sayı yalnızca bir veri değil; bilişsel algılarımızı, duygusal hafızamızı ve sosyal bağlarımızı tetikleyen bir yapıtaşıdır. Şehirlerin büyüklüğü veya yoğunluğu, bireylerin içsel dünyalarında anlam kazanır: biz “katılıyoruz mu?”, “bağ kuruyor muyuz?”, “ait hissediyor muyuz?” soruları bu bağlamda önemlidir. Nüfus rakamlarının arkasında insanların hikâyeleri, göç nedenleri, şehirde kalmayı seçenler ve gitmek zorunda kalanlar vardır. Bir psikolog olarak, bu büyük sayının içinde siz de bir mercek altındasınız. O yüzden bir sonraki adımınız belki şudur: Bu şehirde ben ne kadar yer alıyorum?
[1]: “Kahramanmaraş Nüfusu 2024 2025 – nufusu.com”
[2]: “KAHRAMANMARAŞ NÜFUSU:”
[3]: “Kahramanmaraş’ın Gerçek Nüfusu Şaşırttı! Yarısı Şehir Dışında”
[4]: “Kahramanmaraş’ın nüfusu arttı: İşte son rakamlar”